Røykt “pidnakjøt” er høgdepunktet for dei aller fleste vaksne vestlendingar på julekvelden. På sørhuglo byrjar derfor forberedinga av julamåltidet tidleg. Her blir det laga frå grunnen av, skikkeleg heimalaga pidnakjøt :-)
Når hausten er her for fullt og lauvet skiftar farge, er det tid for å planleggja julamåltidet
Saugene går heile sommaren og beiter på Haukanes for å gjera seg gode. Når hausten kjem blir dei henta heim, og dei flottaste blir til julamiddag. Slaktinga blir gjort av saugeeigarane sjølve. Ribbene blir så lagt i saltlake, for deretter hengt opp til tørk eit døger før dei skal røykjast.
Fyrst lagar ein bål for å få glør.
Spon, vatn og brakje blir det røyk av.
Brakje gjev god aroma og mykje røyk.
Det er røyken me er ute etter.
Pidnakjøtet er ikkje ferdig før det har fått den gode røykjesmaken. Det er mange måtar å røykja kjøt på, men det er slik det blir gjort på Sørhuglo. Ein tenner opp bål i omnen for å få masse glør, men det er berre røykjen me vil ha. Så då hiv Lars på masse spon og brakje slik at det skikkeleg røyklegg kjøtet som heng i røykjebua. Brakjen gjev den ekstra gode aromaen.
Heile fire ribber for å metta to husstander.
Kjøtet på plass i røykebua.
Røyken blir ført gjennom eit røyr frå omnen og opp i røykebua.
"Anlegget" blir observert av karane. Det må ikkje brenne og utvikle varme.
Slik står det nokre timar før ein heng det opp til tørk. Så er det berre å gle seg til herligheten ligg og dampar i panna og lagar godlukt i heila huset julekvelden.
Lærdomen går vidare til dei neste generasjoner.
Ja slik vart da gjort i uminnelege tider på Huglo. Før va da no helst eldhuset dei røykte i, men framgangsmåten va den same. Brakje må til, og gjerne litt eikespon. Sjølv har eg i dag røykt sei. Ribbene og fenalåra er bra turre alt. Godt å halda tradisjonane i hevd.